استراتژی مناسب برای اصلاحطلبان دوم خردادی:
رای دادن به کروبی در دور اول، موسوی در دور دوم
اشاره: فیلم میرحسین واقعاً انتقاد برانگیز بود. درحالی که این استدلال دوستان را که فیلم میرحسین برای یارگیری از رای دهندگان به احمدی نژاد ساخته شده است قبول دارم، اما البته هنوز برایم روشن نیست که چرا این فیلم به عمد از هرگونه ظواهر جریان اصلاح طلبی خالی است. چرا حتی زهرا رهنورد هم جز یک پلن پنج ثانیه ای در آن نیست. مومنین از دیدن زهرا رهنورد ناراحت میشوند؟ در کنار توپ و تانک و خمپاره و اتوپیای میرحسین در پشت جبههها، طرفداران موسوی در شهرهای بزرگ که سر چهارراه ها ایستادهاند و از بام تا شام دارند زحمت میکشند، اینها کجای فیلم میرحسین بودند؟ دریغ از یک نمایش ده ثانیهای. بگذریم. اینها علائم خوبی نیستند. اما اینها را به قول دوستی، باید در کنار بقیه مواضع کاندیدای سبزپوش گذاشت (مثلاً بیانیه امروز او در مورد حقوق زنان خوب و معقول بود). به هرحال نظر شخصی من اکنون به نسبت ۶۰ به ۴۰ به نفع کروبی است و این موضع را بدون تعصب و پیشداوری باز گذاشتهام تا فیلمهای دیگر و خصوصاً مناظرهها را هم ببینم و تصمیم نهایی خود را بگیرم. این موضع به کنار، در تحلیلی که ذیلاً آمده، سعی کردهام نشان بدهم که استراتژی رای دادن به کروبی در دور اول و موسوی در دور دوم از طرف هواداران اصلاحات خصوصاً تحریمی های سابق استراتژی معقول و مثمرثمری خواهد بود:
مفروضات:
۱) برخلاف نظر دوست عزیزم حامد قدوسی که بالاخره تنبلی و مصلحتاندیشی را (تحت عنوان "نگرفتن وقت دیگران")، کنار گذاشت و وارد گود تحلیلهای انتخاباتی شد، نرخ مشارکت بالای ۶۵ درصد و معادلاً آمار شرکت کنندگان بالای ۳۱ میلیون را بسیار بعید میدانم (البته نگاهی به آمار مشارکت ۳۵ میلیونی خواهم کرد). به هر حال یادمان باشد که گرچه فضای انتخاباتی در دنیای مجازی خیلی گرم و داغ و جوشان شده در دو سه هفته اخیر و غوغایی است در فیس بوک، اما در سراسر کشور گمان ندارم نهایتاً آمار مشارکت، چیزی خیلی بالاتر و عجیب و غریبتر از آمار مشارکت در چهار سال پیش بشود.
۲) سناریوی رای آوردن میرحسین در دور اول را سناریویی نامحتمل میدانم. احمدی نژاد حداقل ده میلیون رای تضمین شده دارد (تعداد آرای احمدی نژاد را بین ۱۲ تا ۱۵ میلیون میدانم)، برای تمام شدن کار در مرحله اول میرحسین نیاز به ۱۵ میلیون رای دارد که این نتیجه میدهد سبد رای کروبی و رضایی هردو مجموعاً ۵ میلیون است که به نظرم نامحتمل است. به نظرم چند میلیون رای دهنده تحریمی دور پیش که امسال قصد شرکت داشته باشند، به نسبت بیشتری به کروبی رای خواهند داد تا به میرحسین به خاطر مواضع دوطرف. به هرصورت حتی اگر آمار مشارکت را به جای ۳۰ میلیون، ۳۵ میلیون مورد نظر حامد بگیریم، شخصاً معتقد هستم که این پنج میلیون اضافه بیشتر به سبد کروبی اضافه خواهند شد تا میرحسین، به گمانم معنی دار هم باشد، چون این پنج میلیون اضافه اکثراً از تحریمی های دور پیش هستند. به هر حال رای آوردن میرحسین در دور اول امر غریبی است.
۳) انتخابات به دور دوم کشیده خواهد شد، که در این مورد هنوز با قطعیت نمیتوانم بگویم، اگر تخلفات اتتخاباتی گسترده باشد و حاکمیت تصمیم بگیرد با اینکار برای همیشه از شر اصلاح طلبان میانهرو و قانونگرایان و اصلاحطلبان دوم خردادی خلاص شود، ممکن است اینکار را با یک تقلب دو سه میلیونی بکند. گمان کنم آمار مشارکت در حدی باشد که رای آوردن احمدی نژاد در دور اول بعید باشد. به هر حال اگر چنین چیزی اتفاق بیافتد، ورای حوزه کار این تحلیل است و رای دادن یا ندادن به کروبی به جای موسوی در دور اول، تغییری در این پیشآمد (تمام شدن کار در دور اول به نفع احمدی نژاد چه باتقلب چه بیتقلب) نخواهد داد. مشارکت هر چه بیشتر مردم حتماً و با قاطعیت (بدلیل بزرگ شدن مخرج در کسر ریاضی نسبت رای احمدینژاد) امکان رای آوردن احمدینژاد را کمتر میکند (اینکه این تعداد اضافه شده به مشارکت کنندگان به چه کسی رای بدهند اصلاً مهم نیست، مگر اینکه به معجزه سازماندهی و امداد غيبی امام زمانی همه این آرا، احمدی نژادی باشند که بکل داستان دیگری است! برای همین بجد توصیه میشود رای دهندگان، برگه آرا سفید در داخل صندوق نیندازند. اگر کسی تنها برای خاطر دفاع از دموکراسی میخواهد در انتخابات شرکت کند بهتر است، اگر هم نمیخواهد نام کاندیدایی را در صندوق بیندازد نام مصدق، بازرگان، شاه، دموکراسی، جمهوری تمام عیار، بختیار، حاکمیت قانون، گوگوش، ابی، داریوش، ساسی مانکن، بهروز وثوقی، آبجیز، کیوسک یا هرچیز دیگر را بنویسد و برگه رای را سفید نگذارد که تقلب روی برگه سفید بسیار آسانتر میتواند انجام شود و اساساً رای ندادن بسیار بهتر و سالم تر از رای سفید دادن است در شرایط موجود)،
۴) دو کاندیدای اصلاحطلب در دور دوم با همدیگر ائتلاف خواهند کرد. این فرض مهمی است و حتماً امیدواریم که چنین بشود و کار به جنگ و دعوا در اردوی اصلاحطلبان نکشد که عدهای دلسرد شده، ائتلاف احتمالی احمدینژاد و رضایی در کنار آرای اصولگرایان معتدل که ممکن است از اردوی اصلاحطلبان به خاطر دعوا برگردند، کار را تمام کنند.
۵) اصلاحطلبانی که مطالبات سیاسی و حقوق بشری دارند مانند دفتر تحکیمیها، بخشی از هواداران سابق معین و نیز فعالان دانشجویی، همه مجموعاً در اقلیت هستند و امکان پیروزی یکجانبه در دور اول را با کروبی ندارند.
تحلیل:
برهمین اساس، به احتمال بسیار زیاد، رتبه کاندیداها در پایان دور اول به این صورت خواهد بود:
احمدینژاد اول
میرحسین دوم
کروبی سوم
رضایی چهارم
در مورد تعداد آرا تخمین های زیادی میشود زد، به گمانم احمدی نژاد در دور اول حدوداً ۱۳ میلیون رای خواهد آورد و رضایی حدوداً بالای یک میلیون، باقی آرا در سبد اصلاح طلبان (میرحسین و کروبی) خواهد بود که میتواند در دو اکستریم بدین صورت توزیع شده باشد:
میرحسین ۱۲ میلیون، کروبی ۴ میلیون
میرحسین ۹ میلیون، کروبی ۷ میلیون
با توجه به پوپولیسم میرحسینی احتمال اینکه کروبی بالادست میرحسین یا نزدیک به رای او قرار بگیرد خیلی کم است. حدسی میانه میزنم که میرحسین ۱۰ میلیون و کروبی ۶ میلیون رای بیاورند (مشارکت بیشتر رای دهندگان به سبب جذابیت شعارهای کروبی و عملگرایی او، فاصله ایندو را حتماً کمتر خواهد کرد) به هر حال اصل ماجرا این است که با توجه به نحوه مبارزه انتخاباتی میرحسین در روزهای اخیر که جلب آرای اصولگرایان طرفدار احمدی نژاد را هدف گرفته است و از اهداف اصلاح طلبانه در تبلیغاتش چشمپوشی کرده (گیرم بخشی تاکتیک انتخاباتی و بخشی استراتژی میرحسین برای فاصله گرفتن از اصلاح طلبان تندرو باشد)، اصلاح طلبان دوم خردادی با این هدف که هم حضور قوی تری در دور دوم و سهیم شدن در پیروزی میرحسین و فشار سیاسی بر او برای متمایل کردن مواضع سیاسی او به سمت اصلاح طلبان و پاسخگو کردن حلقه بسته، غیرشفاف و نوستالژیپرست اطراف میرحسین، بازتر بودن دست کروبی برای چانهزنی در ائتلاف با میرحسین، بهتر است اصلاح طلبان دوم خردادی مانند طرفداران اصلاحات سیاسی، مخالفین نظارت استصوابی، حامیان رکن چهارم، حقوق بشری ها و جنبش دانشجویی، حتی اگر در شرایط فعلی میرحسین و مواضع خردورزانه او را دوست دارند و بین میرحسین و کروبی مردد هستند، همه بدون نگرانی به کروبی رای بدهند که در دور دوم با دست پرتر بتوان این حلقه بسته دگم هپروتی میرحسین را گشود و آنها را پاسخگوتر کرد. راستش دوروبر کروبی کسانی هستند که پاسخگو بودهاند و به آسانی ازشان نمیشود گذشت (این ویژگی مهم را بگذارید در کنار شفاف نبودن تیم میرحسین از جمله خودش): کرباسچی، مهاجرانی، نجفی، عبدی، جمیله کدیور، ابطحی و ... آرایش کابینه آینده تا حد زیادی به پروفایل آرای اصلاح طلبان هم بستگی خواهد داشت. نیز نهایتاً خود کروبی بهترین گزینه برای معاون اولی و وزارت کشور به طور همزمان است (منع قانونی وجود ندارد). استفاده از انضباط فکری و مدیریتی و اعتدال میرحسین در کنار ترکیبی از آدمهای توانای کروبی حتماً نتیجه بهتری خواهد داد تا در کنار تعدادی از آدمهای بسته، دگم، تک بعدی و عصر حجری دوروبر میرحسین که هنوز توی سر بعضیهایشان خمپاره زوزه میکشد. به نظرم رای دادن به کروبی در دور اول و آماده بودن برای رای دادن به موسوی در دور دوم استراتژی مناسب تر و کارآمدتری برای برآیند اصلاح طلبان (خصوصاً آنها که مطالبات اساسیتری را حتی با توجه به واقعیات موجود پیگیری میکنند) خواهد بود.
ارزیابی ریسک:
۱) باتوجه به اینکه هردو کاندیدای اصلاح طلبان سمت و سوی مشخص و متمایزی گرفته اند و به دنبال جمع کردن رای از گروههای اجتماعی نسبتاً متفاوتی هستند، ترک اردوی یکی و پیوستن به اردوی دیگری به شرط عدم تخریب و ضد تبلیغ، عملاً ضرری ندارد.
۲) ریسک و خطر تقلب در آرا در حوزه این تحلیل قرار نمیگیرد اما گفتنی است در شرایط دعوت عمومی بیشتر و مشارکت بالاتر تحریمیها در انتخابات، احتمال سلامت این انتخابات بیشتر خواهد بود. بر همین اساس تندشدنهای کروبی و تیم انتخاباتی او به صلاح نتایج انتخابات و پیروزی میرحسین و همه اصلاحطلبان خواهد بود.
۳) نزدیک شدن آرای دو کاندیدای اصلاح طلب به همدیگر در عین اینکه چانهزنی را برای تیم کروبی و اصلاح طلبان رادیکال موثرتر میکند، ممکن است خطر درگیری و دعوا را بین هواداران دو کاندیدا در پایان دور اول و قبل از دور دوم افزایش دهد و ممکن است به ریزش آرای اصلاحطلبان از سمت اصلاحطلبان تندرو و نیز اصولگرایان حامی میرحسین بیانجامد. در این مورد اقدام پیشگیرانه این است که پروسه ائتلاف دو کاندیدا باید در عین شفافیت در حوزههای گوناگون، در مشترکات و برآیندها برجستهتر باشد و موارد افتراق و اختلاف به فرصتهای مناسبتر بعدی جهت بحث و چانهزنی موکول شود.
۴)بالاتر رفتن آمار مشارکت کل به نفع کروبی و نهایتاً به نفع میرحسین است. اگر هواداران میرحسین، کروبی را یک خطر بالقوه میبینند، چنین خطری وجود ندارد و نظرسنجی های موجود نشان میدهد که امکان پیروزی کروبی در دور اول بسیار کم است و احتمال رفتن کروبی به دور دوم هم ضعیف است. به هر صورت حتی در صورت تحقق چنین گزینهای، باز فرض بر این است که کروبی با میرحسین ائتلاف خواهد کرد چون به آرای سید سبزپوش نیاز خواهد داشت و خطری در این زمینه وجود ندارد.
۵) بالا رفتن نسبی آمار سبد کروبی ریسکی ندارد. در هر شرایطی دست ائتلاف اصلاحطلبان را بعد از پیروزی برای چانه زنی در بالا خصوصاً چانه زنیهای مربوط به گرفتن رای اعتماد وزیران، بازتر خواهد کرد.
۶) ریسک اختلافنظر و تفرقه در اردوی اصلاحطلبان بعد از پیروزی، ریسکی است که ربطی به این تحلیل ندارد.
۷) اگر موسوی میتواند در دور اول مستقیماً برنده شود (که در فرض اول بالا بیان شد، پیشآمدی بعید است) و این تحلیل که توصیه میکند، کسانی به کروبی رای بدهند موجب عوض شدن سناریو و رفتن او به عنوان نفر اول به دور دوم بشود، باز ریسکی در این زمینه وجود ندارد. چرا که با ائتلاف با کروبی هم پیروزی در دسترس خواهد بود و هم خطر تقلب در دور دوم خنثی خواهد شد. این خیلی نامحتمل است که در دور اول تقلبی نشود و در دور دوم پنج تا هفت میلیون در آرا تقلب شود. اگر قرار است تقلبی شود در همان دور اول با یکی دو میلیون کار تمام خواهد شد. با ضرب کردن احتمالات وقوع مستقل همه این پیشآمدهای نامحتمل احتمال (رای آوردن موسوی در دور اول+ ریزش آرا از موسوی به کروبی به خاطر این تحلیل + عدم تقلب در دور اول + تقلب بالای پنج میلیون در دور دوم) به گمانم به احتمال خیلی ناچیزی می رسیم. ریسک مهمتر خود تقلب است.
نتیجه:
تحریمیهای سابق، کسانی که بین کروبی و میرحسین مردد هستند و یا اصلاحطلبانی که مطالبات سیاسی را اولویت میدانند، بهتر است به عنوان یک استراتژی، رای دادن به کروبی را در دور اول و میرحسین موسوی را در دور دوم مدنظر قرار دهند.
درحاشیه:
همچنان معتقدم که روزنامهنگاران و فعالان سیاسی اصلاحطلب داخل کشور، نامه ای سرگشاده به هردو کاندیدا بنویسند و کف مطالبات اصلاح طلبانه را از آنها بخواهند و حمایت خود را از هردوی آنها مشروط به پاسخگویی و نیز تعهد آنها به کادرسازی و کنار کشیدن در انتخابات چهارسال آینده به نفع یک کاندیدای حزبی، بابرنامه، تکنوکرات و جوانتر کنند.
Labels: سیاست, ما و انتخابات